Γράφει ο Αλέξανδρος Συμεωνίδης
Φέτος, συμπληρώθηκαν δέκα χρόνια από την μεγαλύτερη ανακάλυψη όλων των εποχών, που ήσαν η ανακάλυψη του ταφικού μνημείου προς τιμήν του Ηφαιστίωνα, στον λόφο του στην Αμφίπολη. Η ανακοίνωση, επισήμως της ανακάλυψης έγινε στις 8 Αυγούστου του 2014, όταν ο τότε πρωθυπουργός της Ελλάδος, φωτογραφήθηκε μαζί με τον αρχαιολόγο μπροστά στην είσοδο του μνημείου με τις Σφίγγες, φωτογραφία που προκάλεσε ρίγη συγκίνησης στους Έλληνες εκείνης της εποχής.
Ήταν η εποχή που η Ελλάδα ακόμα βρισκόταν, σε μία περίεργη και πρωτοφανή ατμόσφαιρα, πίεσης οικονομικής, ταπεινώσεων και αμφιβολιών για το μέλλον αυτής της δύσμοιρης χώρας. Ήταν λίγο πριν, χρονικά, την είσοδό της ξανά σε νέες περιπέτειες οικονομικές, που θα ανάγκαζαν ένα μεγάλο μέρος της νεολαίας να φύγει στο εξωτερικό, που τα αποτελέσματά της τώρα φαίνονται πόσο καταστροφικά ήταν, αφού πληθυσμιακά η χώρα οδηγείται σε μία δραματική συρρίκνωση με απρόβλεπτη κατάληξη, με απόληξη την ίδια την ύπαρξη των Ελλήνων, ύστερα από τόσες χιλιάδες χρόνια.
Η ανακοίνωση της ανακάλυψης ήταν σαν ένα μάνα εξ ουρανού που έπεσε την κατάλληλη χρονικά στιγμή όταν ο ταλαιπωρημένος και ανυποψίαστος Ελληνικός λαός, χρειαζόταν, πνευματικά κάπου να στηριχθεί, κάπου να ακουμπήσει, όταν ένιωθε εδώ και πέντε-έξι χρόνια, ότι πατούσε σε αόρατες κυλιόμενες σκάλες που τον απομάκρυναν από την ίδια την χώρα του και τον βύθιζαν σε μία άγνωστη και σκοτεινή σήραγγα.
Ήταν σαν ένα θείο δώρο, από την θεϊκή δύναμη η οποία δήλωνε την καθολική της παρουσία και την προστασία αυτής της χώρας που κάποτε οι θεοί την επέλεξαν να είναι το κυβερνητικό παρατηρητήριο των τεκταινομένων επί της γης.
Όλα όμως σταμάτησαν βεβιασμένα και απότομα τον Δεκέμβριο του ιδίου έτους, αφού είχε ήδη ξεκινήσει μία προπαγάνδα, κατά του μνημείου, από έναν σκοτεινό μηχανισμό που διεύθυνε τις φωνές εκείνων, που ξεφώνιζαν σαν μια κακόφωνη συγχορδία, ότι το μνημείο δεν είχε σχέση με τον Αλέξανδρο, δεν ήταν αφιερωμένο στον Ηφαιστίωνα, δεν άνηκε στους Μακεδόνες, αλλά αντίθετα ήταν Ρωμαϊκό, ήταν συλημένο και στο τέλος δεν είχε τίποτε άλλο να αποκαλύψει πέραν αυτά που πρόλαβε η αρχαιολόγος της ανασκαφής η κ. Κατερίνα Περιστέρη να ανακαλύψει. Η ανασκαφή σταμάτησε βεβιασμένα τον Νοέμβριο, με σκοπό να ανακόψει κατά πρώτον εκείνο το κύμα ενθουσιασμού που είχε προκύψει στους Έλληνες και στον ημερήσιο τύπο που ολοένα και εξαπλωνόταν περισσότερο και έφερνε στην επιφάνεια πληροφορίες και γνώσεις σχετικά με την ιστορία των Μακεδόνων και του ίδιου του Αλέξανδρου, που είχε ζωντανέψει η παρουσία του, σε αυτό το μνημείο. Τα πάντα σταμάτησαν εκείνον τον χειμώνα και από εκεί που κάθε ημέρα υπήρχαν δημοσιεύματα σχετικά με την πορεία της ανακάλυψης και τα αποτελέσματα των ανασκαφών, αφού πρώτα προηγήθηκε ένας συκοφαντικός μηχανισμός, που προσπαθούσε να απαξιώσει το μνημείο, στα μάτια των Ελλήνων.
Σκοπός του ήταν να το αποδομήσει και να το αποξενώσει με κάθε τρόπο από το όνομα του Αλέξανδρου, που δεν το ανάφεραν, αλλά το εννοούσαν. Ήταν η απαγορευμένη λέξη, που απαγορεύτηκε ακόμα και σε υπουργό να μην αναφέρει αυτό το όνομα, κατά ένα τρόπο. Ενώ ανακαλύφθηκαν τρεις επιγραφές που βεβαιώνουν ότι ανήκε στον περίφημο στρατηγό και «πάρεδρου Αλέξανδρου» τον Ηφαιστίωνα, πεισματικά αρνούνταν τα επίσημα χείλη να το αναγνωρίσουν και σαν αντίβαρο, δημιούργησαν την ανόητη θεωρία, ότι ήταν Ρωμαϊκό, χωρίς να έχει ανακαλυφθεί το παραμικρό ίχνος που να το συνδέει με τους βάρβαρους Ρωμαίους.
Ακολούθησε η ταραχώδη εποχή της αλλαγής κυβέρνησης, που αμέσως εκδήλωσε την αρνητική στάση της κατά του μνημείου, που κινδύνεψε να καταστραφεί εκείνον τον χειμώνα από τις καταρρακτώδεις βροχές και την εγκατάλειψη που επέβαλε. Το μνημείο εν αγνοία του Ελληνικού λαού, εκείνον τον χειμώνα και για δύο χρόνια εγκαταλελειμμένο και αφημένο στο έλεος των καιρικών συνθηκών, παρ’ ολίγο να καταστραφεί, από μία κυβέρνηση που έδειξε μία πρωτοφανή εχθρότητα, και η οποία απαγόρεψε την συνέχιση των ανασκαφών, το εγκατέλειψε και δεν χρειάζεται και ιδιαίτερη σκέψη να καταλάβει κανείς το γιατί, αφού το 2018 αυτοί οι ίδιοι υπέγραψαν την Συνθήκη των Πρεσπών.
Αποτέλεσμα αυτής της εχθρότητας, ήταν το μνημείο να πέσει στην λησμονιά, στην λήθη και να ξεχαστεί. Αυτή την στιγμή δεν υπάρχει ούτε ένα βιβλίο που να ασχολείται με την Αμφίπολη, δεν υπάρχει απολύτως τίποτα. Σαν να μην υπήρξε ποτέ αυτή η ανακάλυψη, σαν να μην υπήρχε αυτό το μνημείο, σαν να είναι ένα απαγορευμένο μνημείο, που επετράπη σε λίγους και για περιορισμένο χρονικό διάστημα πρόσφατα να το επισκεφθούν, κλείνοντας τις πόρτες του ξανά για εργασίες με προοπτική επισήμως να είναι επισκέψιμο, αν δεν αλλάξει πάλι τίποτα το 2028.
Η ΑΠΟΦΑΣΗ
Από την ημέρα της αποκάλυψης του μνημείου την ογδόη Αυγούστου 2014 αλλά και πιο πριν, όταν το 2013 είχε γίνει η πρώτη ανασκαφή του περιμετρικού τοίχου, που προμήνυε την ύπαρξη κάτι πολύ σημαντικού, κάτω από το τύμβο Κάστα, άρχισα να κρατάω σημειώσεις και τις εφημερίδες, που με λαχτάρα αγόραζα, περιμένοντας να διαβάσω τα νέα για την Αμφίπολη, όπως και τις φωτογραφίες που δημοσιεύονταν και αφορούσαν τις νέες ανακαλύψεις.
Από το 2016 όταν είχα τελειώσει και ολοκληρώσει το πρώτο βιβλίο μου για τον Αλέξανδρο «Η απόκρυφη βιογραφία του Μεγάλου Αλεξάνδρου» όταν πια είχε τοποθετηθεί ο θεμέλιος λίθος της συγγραφής των έργων για εκείνον, όταν μελετούσα και έψαχνα για νέα στοιχεία που θα ήταν χρήσιμα για τους νέους τίτλους των έργων μου, παράλληλα συγκέντρωνα ό,τι στοιχείο έπεφτε στην αντίληψή μου και είχε σχέση με την Αμφίπολη.
Έτσι πέρασαν δέκα ολόκληρα χρόνια, αλλά μέσα μου, πάντα φώλιαζε η επιθυμία να γράψω για την Αμφίπολη. Μία επιθυμία που γινόταν εντονότερη όσο έβλεπα, ότι είχε βυθιστεί στην λήθη και εάν εξαιρέσει κανείς κάποια δημοσιεύματα, που εμφανίζονταν σποραδικά στο διαδίκτυο, καμία ολοκληρωμένη μελέτη, δεν εμφανιζόταν στις εκδόσεις βιβλίων, εκτός από μία που εξαντλήθηκε και είχε γραφτεί από τον κ. Βελόπουλο.
Ήταν περίπου την ίδια εποχή, πριν ένα χρόνο, όταν κοίταξα τις συγκεντρωμένες σημειώσεις που είχα για την Αμφίπολη. Ήταν ένας πολύ μεγάλος όγκος, τόσο μεγάλος, όσο και η αδιαφορία που έβλεπα γύρω μου και με έκανε να αφήσω κατά μέρος το βιβλίο που προετοίμαζα για τον Αλέξανδρο και να καταπιαστώ με την Αμφίπολη, που με συγκινούσε τόσο πολύ.
Ύστερα από πάρα πολύ κόπο, όταν εκδόθηκε το έργο αυτόν τον Οκτώβριο, αυτό περιελάμβανε τρεις τόμους και ισοδυναμούσε με 1.200 σελίδες. Ακόμη και εγώ δεν το πίστευα, ότι για ένα θέμα, που δεν υπάρχει βιβλιογραφία, εμφανίστηκε αυτός ο όγκος πληροφοριών και αποκαλύψεων. Η Αμφίπολη δεν είναι πια ένα γυμνό πληροφοριακά μνημείο, αλλά τώρα έχει έναν μανδύα πλούσια κεντημένο να την σκεπάζει και να αναθερμαίνει την πνευματική υπόστασή της.
Ένα από τα ερωτήματα που πάντα με απασχολούσαν σχετικά με την Αμφίπολη ήταν γιατί δημιουργήθηκε στο συγκεκριμένο μέρος, στις όχθες του Στρυμόνα ποταμού, αυτό το τεράστιο μνημείο και όχι στις Αίγες ή Πέλλα φέρει ειπείν, που ήταν οι ευνοούμενες πόλεις των Μακεδόνων που ήδη είχαν αποκαλυφθεί άλλα μνημεία, όπως οι Βασιλικοί Τάφοι και ο Βασιλικός τάφος του Φιλίππου Β’.
Αυτό το ερώτημα, ήταν καθοριστικό για την εξέλιξη της μελέτης, γιατί επιλέχθηκε η όχθη του ποταμού, απομακρυσμένη και σε απόσταση από τους άλλους αρχαιολογικούς χώρους, για να δαπανήσει ο Αλέξανδρο το τεράστιο ποσό των εφτά δισεκατομμυρίων, σημερινών ευρώ, για να μεταφέρει 2.500 τόνους μάρμαρου από την Θάσο στην Αμφίπολη και να δημιουργήσει αυτό το ταφικό μνημείο.
Από την μελέτη μου για τον Αλέξανδρο, προσπαθώντας τόσα χρόνια να ανιχνεύσω και να προσεγγίσω κάπως την σκέψη του, ήξερα ότι ο Αλέξανδρος ό,τι σχεδίαζε, δημιουργούσε, είχε σχέση με την γη και τον ουρανό, όπου το ένα λειτουργεί σαν κάτοπτρο, σαν καθρέφτης του άλλου, θα ήθελα πάρα πολλές σελίδες, έστω και για λίγο, να σκιαγραφήσω αυτή την απύθμενη σκέψη του Αλέξανδρου, σε αυτό το άρθρο, που ουσιαστικά είναι μία δήλωση, από μία συγκεντρωμένη ύλη, για ένα μελλοντικό έργο γι’ αυτό το θέμα.
Στο εξώφυλλο των βιβλίων υπάρχει η εικόνα του αστερισμού του Λέοντος, καθόλου τυχαία και οι εικόνες του κεφαλιού της Σφίγγας, του Ηφαιστίωνα και του Αλέξανδρου, αφού αυτό το τρίγωνο των μορφών αντικατοπτρίζεται κάτω από το αστρικό φως του αστερισμού του Λέοντος.
Για να είναι κατορθωτό να εξηγηθεί και να ερμηνευθεί τι ακριβώς αντιπροσωπεύει αυτό το μνημείο, έπρεπε να συγκεντρωθούν στοιχεία ιστορίας, αρχαιολογίας, αρχαιοαστρονομίας, αστρομυθολογίας, ιεράς γεωμετρίας, απόκρυφης αρχιτεκτονικής, στοιχεία αρχαιοτεκτονισμού, μυθολογίας και άλλα που έδωσαν την κατάλληλη ισχύ για εκείνη την πνευματική ώθηση, ώστε να εξηγηθούν όλα τα μυθικά γεγονότα που κρύβει η Αμφίπολη. Το μνημείο το έκτισε ο Αλέξανδρος στην συγκεκριμένη τοποθεσία, που στην αρχαιότητα ονομαζόταν «Εννέα οδοί», όχι διότι ήταν η διασταύρωση εννέα οδών, αλλά εννέα μεταφυσικών θεϊκών εμφανίσεων. Όπως αποκαλύπτονται στα βιβλία, όταν σε έναν συγκεκριμένο χώρο, τυχαίνει να εμφανίζονται θεϊκές οντότητες, αυτός ο χώρος «ιεροποιείτο» ή «αγιοποιείτο», αποκτώντας ιδιαίτερες μεταφυσικές ιδιότητες. Ανάλογα με τον αριθμό των επανεμφανίσεων ή όπως θα μπορούσαμε διαφορετικά να πούμε, ανάλογα την ποσότητα θεϊκής ενέργειας που υποδεχόταν, αυτός ο χώρος μεταλλασσόταν.
Δεν είναι βέβαια συμπτωματικό ότι εκεί, στην Αμφίπολη, έγινε η περίφημη αρπαγή της Περσεφόνης από τον Πλούτωνα, ένα γεγονός που σημάδεψε την περιοχή, ένα άγνωστο στοιχείο στην μυθο-ιστορία, το οποίο όμως για τους Μακεδόνες ήταν πολύ σημαντικό, αφού αυτή η αρπαγή, έχει ανακαλυφθεί σε τρία διαφορετικά μνημεία της Μακεδονίας, ως έργο τέχνης.
Η τελευταία ανακάλυψη ήταν στο ταφικό μνημείο της Αμφιπόλεως, όπου στον δεύτερο θάλαμο αποκαλύφθηκε ένα σπουδαίο και εξαιρετικής ομορφιάς ψηφιδωτό με την αρπαγή της Περσεφόνης. Η ιερότητα του χώρου της Αμφιπόλεως προήλθε από αυτό το γεγονός και άλλα, που συνδέονται με τον αριθμό εννέα, ο οποίος είναι η κρυπτογραφημένη ιερότητα του χώρου, ο οποίος αναβιβάσθηκε σε πεδίο εξωτερικής ενέργειας, αποκτώντας έναν ενεργειακό «ορίζοντα» στο σύμπαν. Αυτό αποτέλεσε και το κίνητρο για την εισβολή αρνητικών οντοτήτων στην Μακεδονία, οι οποίες εποφθαλμιούσαν αυτή την ενέργεια και ήταν οι ερπετοειδείς γίγαντες της Ελληνικής μυθολογίας. Η περίφημη Γιγαντομαχία που περιγράφει ο Ησίοδος στην «Θεογονία», έργο του 7ου αιώνα π.Χ. συνέβη στην Μακεδονία και συγκεκριμένα στην Παλλήνη Χαλκιδικής, όπου οι Ολύμπιοι θεοί εξόντωσαν τους κακοποιούς Γίγαντες, οι οποίοι είχαν φολιδωτό σώμα που κατέληγε σε φιδίσια ουρά.
Αντιπροσώπευαν τον πρωτογονισμό και την πνευματική οπισθοδρόμηση, και είχαν υπόδουλους τους ανθρώπους. Τα γενικά χαρακτηριστικά αυτών των οντοτήτων, μας παραπέμπουν στα βαθύτερα παρασκήνια αυτής της ιστορικής εξέλιξης, η οποία είναι διαστρεβλωμένη και παραποιημένη. Μία σκοτεινή ιστορική εξέλιξη που μέσα από τις σελίδες αυτών των βιβλίων ανατρέπεται και αποκαλύπτεται η γενική ιστορία σε συνάρτηση με την ιστορική αλήθεια του μνημείου της Αμφιπόλεως. Μετά την καταστροφή της Τροίας, ο Αινείας και όσοι τον ακολούθησαν όπως αποκαλύπτεται από άγνωστες πηγές, πήγαν και εγκαταστάθηκαν στην Παλλήνη της Χαλκιδικής, ιδρύοντας μία «αρνητική αποικία» την οποία κατέστρεψε ο Μακεδόνας Βασιλέας Κάσσανδρος (350-297 π.Χ.), λόγω της καταγωγής αυτών των αποίκων, οι οποίοι πήγαν μετά και ίδρυσαν την Ρώμη, τον μεγαλύτερο πολέμιο των Μακεδόνων.
Με βάση την αποκάλυψη τού βαθύτερου υποστρώματος της ιστορίας της Αμφίπολης διαφωτίζεται και η βαθιά ιστορία της Μακεδονίας, που μας βοηθά να κατανοήσουμε, γιατί από τα τέλη του 18ου αιώνα, με έδρα την Γερμανία, αναπτύχθηκε εκεί το ρεύμα αμφισβήτησης της ελληνικότητας της Μακεδονίας. Οι Γερμανοί κλασικιστές, επιχειρούσαν να αποδείξουν ότι το 338 π.Χ. η ήττα των Θηβαίων στην Χαιρώνεια από τους Μακεδόνες, ήταν το έτος που υποδουλώθηκαν οι Έλληνες, διαχωρίζοντας τους Μακεδόνες από τους υπόλοιπους Έλληνες, σαν μία βάρβαρη και ξένη φυλή. Μία θεωρία, που ήταν το πρόπλασμα πάνω στο οποίο στηρίχθηκε η ύπαρξη, αυτού του ανομοιογενούς κρατιδίου, των Σκοπίων ως συνεχιστές των Μακεδόνων και οι οποίοι αυτο-ονομάζονται Μακεδόνες.
Η ΜΕΓΑΛΗ ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ
Αυτό το έργο σχετικά με την Αμφίπολη έχει ως τίτλο «ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ» και ως υπότιτλο «Ο ΑΠΟΚΡΥΦΟΣ ΑΡΧΑΙΟ-ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ ΚΑΙ Ο ΜΕΓΑΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ». Όσους τίτλους και υπότιτλους να έθετα για το βιβλίο, δεν θα μπορούσαν να χωρέσουν όλα όσα πολυδιάστατα αποκαλύπτονται. Κανένας τίτλος δεν μπορεί να αντέξει το πνευματικό βάρος, του Αλέξανδρου, ο οποίος ήταν εκείνος που σχεδίασε αυτό το μνημείο, μαζί με τον αρχιτέκτονά του, τον Δεινοκράτη, εμπεριέχοντας στον σχεδιασμό τις απόκρυφες γνώσεις των αρχαίων Ελλήνων, σχετικά με την αρχαιο-αστρονομία και την αστρο-μυθολογία, που έχουν καταγωγή από την εποχή του Δαιδάλου, όταν επέβαλλε τους πρώτους κανόνες του αρχαιοτεκτονισμού.
Μέσα από ένα πλήθος αποκαλύψεων, που δεν ξέρω ποια είναι λιγότερο ή περισσότερο σημαντική, αφού όλες ανοίγουν νέες πύλες, για την πρόσβαση σε αμύθητες γνώσεις, εκείνη που σημαδεύει όμως την ανακάλυψη τού μνημείου και έχει άμεση σχέση με τον Ηφαιστίωνα είναι το ψηφιδωτό με την αρπαγή της Περσεφόνης.
Είναι σημαντικό να δημοσιοποιηθεί ευρύτερα αυτή η αποκάλυψη, διότι από τότε που γινόταν η ανασκαφή και είχαν αποκαλυφθεί οι τρεις επιγραφές, ότι ανήκει στον Ηφαιστίωνα, ξεκίνησε μία θεαματική αντίδραση από το παρασκήνιο των πολιτικών και αρχαιολογικών δρώμενων ότι όχι μόνον δεν ανήκει στον Ηφαιστίωνα, όπως αναφέρω και στην εισαγωγή του άρθρου, αλλά ότι το έφτιαξαν οι Ρωμαίοι και ότι χρονολογικά το μνημείο ανήκει στον δεύτερο αιώνα π.Χ.
Ανόητες θεωρίες, που είναι αναπόδεικτες και προκάλεσαν εν τη γεννήσει της ανασκαφής, ένα κύμα αμφισβήτησης λειτουργώντας σαν ένα παράλληλο αρνητικό αντίβαρο που είχε αποτέλεσμα ότι πολλές φορές οι δημοσιογράφοι, τότε και κατ’ επέκταση η κοινή γνώμη, να έχει μία διχογνωμία και να ασχολούνται με αυτές τις θεωρίες που επισκίαζαν τις νέες ανακαλύψεις. Ήταν ένας προμελετημένος τρόπος να διασπαστεί η προσοχή των Ελλήνων από το θαυμαστό μνημείο και να στραφεί σε ατέρμονες συζητήσεις, για το σε ποιον ανήκε, στους Μακεδόνες ή στους Ρωμαίους. Από όλο τον συρφετό των ανοησιών, στο τέλος ειπώθηκε ότι το μνημείο το έφτιαξε ένας ξένος έμπορος, που ήθελε σαν τον Ηρόστρατο που έκαψε το ναό της Εφέσου, να αφήσει το όνομά του στην ιστορία. Μία ανόητη θεωρία, που υποτιμούσε το έργο των αρχαιολόγων αφού ανέσκαπταν ένα μνημείο ενός ματαιόδοξου ξένου, που για άγνωστο λόγο ξόδεψε εφτά δισεκατομμύρια σημερινά ευρώ, για να αφήσει το όνομά του σε μία ξένη χώρα, ανάμεσα σε ξένους που δεν θα είχαν και πολλούς λόγους να τον τιμήσουν. Ήταν μία παραφθορά, της ιστορίας του αυτοκράτορα Ανδριανού, που ευεργέτησε τους Αθηναίους με δωρεές, αφού ήταν θαυμαστής του αρχαιοελληνικού πολιτισμού.
Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΤΟΥ ΗΦΑΙΣΤΙΩΝΑ ΜΕ ΤΗΝ ΜΟΡΦΗ ΤΟΥ ΕΡΜΗ ΣΤΟ ΨΗΦΙΔΩΤΟ ΤΗΣ ΑΜΦΙΠΟΛΗΣ
Η μεγάλη αποκάλυψη είναι ότι στην παράσταση του ψηφιδωτού που υπάρχουν τρεις μορφές, ο Ερμής, ο Πλούτωνας και η Περσεφόνη, ο καλλιτέχνης που αποκαλύπτεται με το όνομά του, ο Γνώσις, πίσω από την υποτιθέμενη μορφή του Ερμή, αναπαριστά τον ίδιο τον Ηφαιστίωνα, στοιχείο καταλυτικό για την ταυτοποίηση του μνημείου της Αμφίπολης με τον Ηφαιστίωνα, ως αφιερωματικό μνημείο για εκείνον.
Το «παζλ» των αποκαλύψεων που κάνει την μεγάλη αποκάλυψη ξεκινά από την αποκάλυψη ποιος φιλοτέχνησε αυτό το ψηφιδωτό, που ήταν ο μεγάλος καλλιτέχνης Γνώσις, που φιλοτέχνησε ένα άλλο σπουδαίο ψηφιδωτό, που ανακαλύφθηκε στην Πέλλα. Όλα ξεκίνησαν από αυτή την αρχαία Μακεδονική πρωτεύουσα των Μακεδόνων, που υπήρξε σπουδαίο οικονομικό και διοικητικό κέντρο του Μακεδονικού Βασιλείου, που οι Μακεδόνες την διάλεξαν γιατί ήταν προικισμένη με μεγάλη φυσική ομορφιά.
Η πόλη ιδρύθηκε από τον πεφωτισμένο Μακεδόνα Βασιλιά Αρχέλαο Α’ (413-399 π.Χ.) ή από τον Αμύντα Γ’ για να γίνει η νέα πρωτεύουσα, αντί των Αιγών (Βεργίνα). Σύμφωνα με τον Αθηναίο ιστορικό Ξενοφώντα, η Πέλλα στις αρχές του 4ου αιώνα π.Χ. ήταν η μεγαλύτερη πόλη της Μακεδονίας που είχε προσελκύσει φημισμένους καλλιτέχνες της εποχής, όπως ο ζωγράφος Ζεύξις και οι ποιητές Ευριπίδης και Τιμόθεος.
Αντανάκλαση αυτής της οικονομικής ευμάρειας και της πνευματικής άνθισης, ήταν τα ευρήματα που έχουν ανακαλυφθεί και είναι λιγοστά μπροστά σε αυτά που υπάρχουν και δεν ανασκάπτονται. Ανάμεσα στα ανακαλυφθέντα ευρήματα είναι και η αποκαλούμενη «οικία της Ελένης» η οποία έχει καταπληκτικά ψηφιδωτά, ένα εκ των οποίων είναι και το ψηφιδωτό το οποίο αναπαριστά την απαγωγή της Ελένης που χρονολογείται, την ίδια χρονική περίοδο, που φιλοτεχνήθηκε και το ψηφιδωτό της Αμφίπολης. Από αυτό το ψηφιδωτό, που είναι ουσιαστικά τα αρχαιολογικά κατάλοιπα, ονομάστηκαν «οικία της ανάγκης της Ελένης».
Εκτός από αυτό το ψηφιδωτό, ανακαλύφθηκε άλλο ένα το οποίο απεικονίζει τον Αλέξανδρο και τον Ηφαιστίωνα σε μία στάση κυνηγιού, δίνοντας και το όνομα σε αυτό ως «κυνήγι του ελαφιού». Για μία ευτυχή σύμπτωση ο καλλιτέχνης, σε μία ασυνήθιστη κίνηση, υπέγραψε το δημιούργημά του χαράζοντας την φράση «Γνώσις εποίησεν». Με αυτήν την καταλυτική πράξη ο Γνώσις, απέδειξε ότι ήταν σπουδαίος καλλιτέχνης, αλλά περισσότερες πληροφορίες γι’ αυτόν τον σπουδαίο καλλιτέχνη δεν υπάρχουν πέρα από το γεγονός ότι συνδέεται με τον Αλέξανδρο και τον Ηφαιστίωνα.
Για να συνθέσει την εικόνα του κυνηγιού χρησιμοποίησε ως ψηφίδες βότσαλα και χαλίκια από τους ποταμούς που διέσχιζαν την Μακεδονία, που έχουν ως χρώματα το μαύρο, το λευκό, το ερυθρό και το κίτρινο. Η επιδεξιότητα του Γνώσι φαίνεται από το γεγονός ότι έχει επιλέξει βότσαλα πολύ μικρότερα σε μέγεθος στα ψηφιδωτά του, από αντίστοιχα ψηφιδωτά εκείνης της εποχής.
Η παράσταση τού ψηφιδωτού της «απαγωγής της Ελένης» έχει πολλές ομοιότητες με το ψηφιδωτό της Αμφίπολης, που η πρώτη εντοπίζεται στο τετράγωνο πλαίσιο με τους πανομοιότυπους μαιάνδρους και την δεύτερη στα άλογα που έχουν τα ίδια χρώματα, τα ίδια χαρακτηριστικά και τις ίδιες κινήσεις των κεφαλιών των αλόγων, τις ίδιες κινήσεις των ποδιών τους, ακόμη και τα χαλινάρια που είναι όμοια, αποδεικνύουν, μέσω της ομοιότητας, ότι ο καλλιτέχνης που φιλοτέχνησε τα ψηφιδωτά της «οικίας της Ελένης» είναι ο ίδιος που φιλοτέχνησε και το ψηφιδωτό δάπεδο στην Αμφίπολη.
Όπως διαπιστώνεται ο Γνώσις είχε εργαστεί επισταμένα στο μοτίβο με τα άλογα και γι’ αυτό άφησε το καλλιτεχνικό αποτύπωμά του, στα δύο έργα. Το ίδιο αποτύπωμα το έχει αφήσει στην μορφή του Ηφαιστίωνα, στο ψηφιδωτό της Πέλλας, αλλά όπως διαπιστώνεται και στην μορφή του Ερμή, στο ψηφιδωτό της Αμφίπολης, όπου ο Γνώσις, απεικονίζει τον Ηφαιστίωνα επικαλυμμένο κάτω από την τυπική εμφάνιση του θεού Ερμή.
Τα χαρακτηριστικά του προσώπου όπως απεικονίζονται στο ψηφιδωτό της Πέλλας, με την ονομασία «κυνήγι του ελαφιού», αλλά και στα λιγοστά γλυπτά που έχουν αποκαλυφθεί με την μορφή του Ηφαιστίωνα και κυρίως η κεφαλή του, που εκτίθεται στο μουσείο ΠΡΑΝΤΟ της Μαδρίτης στην Ισπανία. Εκείνο που ξεχωρίζει στο πρόσωπό του, είναι η μύτη του, που είναι σχεδόν ίσια με το μέτωπό του, σε ευθεία γραμμή, ένα χαρακτηριστικό που το αποκτούν οι πυγμάχοι, δείχνοντας ότι ο Ηφαιστίωνας ασχολείτο με αυτό το άθλημα, στοιχείο που άφησε ανεξίτηλα τα σημάδια του, στο πρόσωπο και στην κατατομή του. Τα μάτια, τα χείλη, το σχήμα του κεφαλιού και το χτένισμα των μαλλιών είναι ακριβώς τα ίδια. Ο Ερμής του ψηφιδωτού της Αμφίπολης είναι ο Ηφαιστίωνας, του ψηφιδωτού της παράστασης του «κυνηγού του ελαφιού» όπου παρίσταται και ο ίδιος ο Αλέξανδρος.
Είναι ο ίδιος ο Ηφαιστίωνας του μουσείου του ΠΡΑΝΤΟ, αλλά και στο πρόσωπό του που υπάρχει σε ένα ανάγλυφο από το αρχαιολογικό μουσείο της Θεσσαλονίκης, που απεικονίζει τον Ηφαιστίωνα ως ήρωα. Έτσι ο Γνώσις ταυτίζει τον Ηφαιστίωνα ως τον θεό Ερμή, που συνοδεύει το τέθριππο άρμα, όπου ο Πλούτων έχει απαγάγει την Περσεφόνη, που και στις δύο αυτές μορφές, βρίσκουμε ομοιότητες με τον Φίλιππο Β’ και την Ολυμπιάδα. Ο Πλούτων έχει την μορφή του Φιλίππου Β’ και η κοκκινομάλλα Περσεφόνη απεικονίζει την Ολυμπιάδα. Η ταυτοποίηση θνητών ιστορικών προσώπων με την εμφάνιση θεών, κίνηση που κάνει ο καλλιτέχνης Γνώσις μας δείχνει, ότι τα συγκεκριμένα πρόσωπα είχαν ανέλθει την κλίμακα στην ιεραρχία των όντων και βρίσκονταν στην ενδιάμεση κατάσταση των «ενδιάμεσων όντων».
Δηλαδή εκείνων των ανθρώπων που είχαν μυηθεί στα απόκρυφα μυστήρια και είχαν φθάσει στον ανώτατο βαθμό, βαθμίδα που έδινε το δικαίωμα να είναι μεσολαβητές ανάμεσα στο γήινο πεδίο και στο μεταφυσικό πεδίο.
Όπως είναι γνωστό στον Πλούταρχο, ο Φίλιππος Β’ γνωρίστηκε στην Σαμοθράκη κατά την διάρκεια των τελετών των απόκρυφων Καβείριων μυστηρίων, όπου από όσο μπορούμε να καταλάβουμε ανήλθε στην ανώτατη βαθμίδα των μνημείων. Όπως είναι φυσικό και ο νεαρός Αλέξανδρος θα «βαπτίστηκε» σε αυτά τα μυστήρια, ο Ηφαιστίωνας και άλλοι νέοι Μακεδόνες που αποτέλεσαν την ομάδα των εταίρων που περιστοίχιζαν τον Αλέξανδρο και όταν εκείνος έφυγε από αυτό το γήινο πεδίο, συνέστησαν τους διαδόχους του βασιλείου του. Εδώ βρίσκουμε άλλον ένα λόγο, γιατί έχει εξαφανιστεί η χρονική περίοδος από βρέφος μέχρι νέος, του Αλέξανδρου, διότι είναι το χρονικό διάστημα της μύησης όχι μόνον εκείνου αλλά και των εταίρων του, που συνδεόταν με αδιατάρακτους δεσμούς εταιρικότητας, φιλίας, στοιχείο που θα κατοπτρίζει τους μεταγενέστερους ισχυρισμούς των συκοφαντών και παραποιητών του Αλέξανδρου, ότι δηλητηριάστηκε από τους εταίρους – στρατηγούς του.
Η ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ ΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΗΦΑΙΣΤΙΩΝΑ – ΕΡΜΗ
Εκτός από τα κοινά χαρακτηριστικά που διαγνώσαμε, στα επίμαχα ψηφιδωτά, ένα άλλο στοιχείο κοινό των ψηφιδωτών παραστάσεων, είναι ένα διπλό σημάδι κάτω από το γόνατο τού Ηφαιστίωνα στο ψηφιδωτό του «κυνηγιού του ελαφιού», το οποίο το ίδιο υπάρχει και κάτω από το γόνατο του Ηφαιστίωνα-Ερμή στο ψηφιδωτό της Αμφίπολης, στοιχείο που μας διαβεβαιώνει για την κοινή ταυτότητα τους. Το σημάδι αυτό πιθανότατα ήταν αποτέλεσμα, από την πάλη με ένα ζώο, όπως απεικονίζεται στο ψηφιδωτό με το ελάφι, αλλά και στην τοιχογραφία που ανακαλύφθηκε στα ταφικά μνημεία των Αιγών, όπου ο Ηφαιστίωνας μάχεται να χτυπήσει με το δόρυ του, ένα άλλο ζώο. Οι ουλές στο γόνατό του, που είναι η μία κάτω από την άλλη, τον συνόδευσαν σε όλη την υπόλοιπη ζωή του.
Εκτός των άλλων η στάση του Ηφαιστίωνα στο ψηφιδωτό της Αμφίπολης, είναι αινιγματική αφού ο Ηφαιστίωνας γυρίζει το πρόσωπό του και κοιτάζει κάτι σαν ανεπάντεχο στα αριστερά. Ενώ το πρόσωπο, το κεφάλι του, έπρεπε να είναι στραμμένο μπροστά, να κοιτάζει μπροστά του, αφού βρίσκεται σε γρήγορη και βεβιασμένη κίνηση, μία γρήγορη κίνηση που προκύπτει, από την αρπαγή της Περσεφόνης και την κίνηση του Πλούτωνα να ωθήσει τα άλογα να τρέξουν όσο το δυνατόν γρηγορότερα και να φύγουν βιαστικά από τον τόπο του εγκλήματος, αντίθετα δείχνει να ξαφνιάζεται από την παρουσία, μιας αόρατης μορφής που του αποσπά την προσοχή και στρέφει το βλέμμα του, αριστερά. Δεν ξέρουμε, τι θέλει να παραστήσει ο Γνώσις με αυτή την αινιγματική στροφή του βλέμματος του Ηφαιστίωνος και για ποιο λόγο δεν εμφανίζεται στην εικόνα εκείνο που προκαλεί αυτή την μεταστροφή του. Η ίδια αινιγματική κατάσταση την παρατηρούμε σε ένα άλλο ψηφιδωτό που έχει να κάνει με τον ίδιο τον Αλέξανδρο. Πρόκειται για ένα σπάνιο ψηφιδωτό που ανακαλύφθηκε στην πόλη Μπάαλμπεκ του Λιβάνου και απεικονίζει την γέννηση τού Αλέξανδρου, που είναι και η μοναδική εικόνα που έχουμε από το κοσμοϊστορικό γεγονός της γενέσεως του Αλέξανδρου.
Στην ψηφιδωτή εικόνα αυτό που παρατηρούμε, είναι ότι ο μικρός Αλέξανδρος, η νύμφη που τον λούζει, ο Φίλιππος, η θεραπαινίδα, όλοι μαζί στρέφουν το έκπληκτο βλέμμα τους στην δεξιά πλευρά του τετράγωνου πλαισίου, σαν να τους ξαφνιάζει μία αθέατη παρουσία που δεν εμφανίζεται στην εικόνα, αλλά είναι αόρατη. Έχουμε ακριβώς το ίδιο σκηνικό, της αόρατης παρουσίας ενός όντος και στα δύο ψηφιδωτά, που το βλέπουν οι παριστάμενοι στα ψηφιδωτά, αλλά δεν μπορούμε να το δούμε εμείς.
Βλέπουμε ότι ανάμεσα στα δύο ψηφιδωτά υπάρχει ένα κοινό στοιχείο, της επικοινωνίας του αόρατου με τα δύο γεγονότα που είναι χρονικά ανεξάρτητα μεταξύ τους. Και οι δύο καλλιτέχνες, μεταφέρουν στις εικόνες τους και το μεταφυσικό στοιχείο, που συμμετέχει χωρίς να υπάρχει, που είναι χωρίς να φαίνεται, που παρίσταται αλλά απαγορεύεται η απεικόνισή του. Όπως καταλαβαίνουμε αυτά τα ψηφιδωτά έργα, δεν ήταν διακοσμητικά έργα, αλλά ιερατικές εικόνες, εικόνες δηλαδή που έχουν να κάνουν με τον μεταφυσικό κόσμο, όπως θεϊκές υπάρξεις συμμετέχουν, σε αυτούς τους χώρους και οι καλλιτέχνες μεταχειρίζονται μία αλληγορική κωδικοποιημένη γλώσσα βασισμένη σε σύμβολα και σε μικρές λεπτομέρειες.
Με βάση αυτό το σκεπτικό το ψηφιδωτό της Αμφίπολης είναι μία ιερατική εικόνα ενός μνημείου εξ ολοκλήρου θα λέγαμε, απόκρυφων και θρησκευτικών συμβόλων, όπου κάθε στοιχείο του, είναι ένας δομικός λίθος, μίας ασύλληπτης ιδέας του ίδιου του Αλέξανδρου, όπου σχεδίασε αυτό το μνημείο στο σύνολό του, ως μία μεταφυσική βιβλιοθήκη, γεμάτη με κώδικες που οδηγούν σε ένα βαθύ σύμπαν γνώσης και στον αστερισμό του Λέοντος.
ΣΥΝΟΨΗ
Το μνημείο του Ηφαιστίωνα και ο τύμβος Καστά αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες αποκαλύψεις της αρχαιολογίας. Είναι το μεγαλύτερο μνημείο σε έκταση στην Ευρώπη και το μεγαλύτερο μνημείο που έχει άμεση σχέση με τον Αλέξανδρο, ο οποίος το σχεδίασε και ενστάλαξε τις βαθιές φιλοσοφικές γνώσεις του εντός του μνημείου. Με αυτό το έργο μου, σχετικά με την Αμφίπολη και τον Αλέξανδρο αποκαλύπτω τις αμέτρητες πτυχώσεις αυτού του μνημείου που κάθε μία οδηγεί και σε ένα διαφορετικό και ανεξερεύνητο πεδίο έρευνας και επιχειρώ να αφυπνίσω τις «εν υπνώσει» δυνάμεις που εμπεριέχει. Παράλληλα και ειδικά στον τρίτο τόμο, εκθέτω το ανάγλυφο των δημοσιευμάτων σε καθημερινή βάση, όπου φαίνεται ολοκάθαρα ότι την αρχαιολογική έρευνα, παρακολουθούσε και ήλεγχε την ροή πληροφοριών προς τα έξω, ένα σκοτεινό κέντρο, που δεν ήθελε με κανένα τρόπο, αυτό το μνημείο να συνδεθεί με τον Αλέξανδρο και τον Ηφαιστίωνα. Μετά από τρεις περίπου μήνες διέκοψε αναγκαστικά την ανασκαφή, που από τότε έχει μείνει ανολοκλήρωτη. Το μνημείο τους επομένους δύο χειμώνες εγκαταλείφθηκε και κινδύνευσε να καταστραφεί, πράγμα που δεν έγινε.
