x 
Καλάθι - 0,00 €

Καλάθι

Το καλάθι σας είναι άδειο.

Ο Λέων του Αφγανιστάν...

| Πατριωτικός Χώρος

ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΕΙΤΕ ΕΔΩ

ΣΤΕΙΛΤΕ ΜΗΝΥΜΑ

Η παρουσία του Συνταγματάρχη Λεωνίδα Δ. Παπαγεωργίου (1951 – 2022) στο πλευρό των Pashtun Mujahideen κατά των Σοβιετικών την περίοδο 1984 – 1989 [1]

Αλεξάνδρου Λ. Παπαγεωργίου

Ιστορικός, BA – Joint Honours, Ancient and Medieval History, University of Wales, Trinity Saint David 

‘ … Αδιάφορος στις αντιξοότητες, ο Λεωνίδας Δ. Παπαγεωργίου ακολούθησε τα βιώματα άλλων εποχών, πιστός στις επιταγές αγώνων και προπατόρωνΜε ανυποχώρητη πίστη στα ιδανικά του … εδήλωνε παρουσία όπου είχε δυνατότητα να το πράξει: Από τις στέπες του Αφγανιστάν και τις χιονισμένες κοιλάδες της Αρμενίας μέχρι τα αλύτρωτα εδάφη της Βορείου Ηπείρουαπαρασάλευτος ακρίτας στις πεποιθήσεις του, χωρίς περιορισμούς για τόπους και χρόνους. Στα περάσματα αυτά άφησε ανεξίτηλη την ανάμνηση του σε όσους τον εγνώρισαν …’

- Άδωνις Κύρου, εφημερίς ΕΣΤΙΑ, Παρασκευή, 20 Μαΐου 2022. 

- Επαρχεία της Kabul, ΒΑ Αφγανιστάν, Φθινόπωρο του 1985. Καθώς οι ακτίνες του ηλίου άρχιζαν να ανατέλλουν πάνω στα Hindu Kush, τα τέσσερα Σοβιετικά ελικόπτερα[2] εμφανίστηκαν στον ορίζοντα. Μερικές ώρες νωρίτερα , μια εκ των Ρωσικών βάσεων της επαρχίας είχε δεχθεί επίθεση από λόχο ελλιπούς συνθέσεως των Mujahideen. ο οποίος κατόρθωσε να επιφέρει βαρύ πλήγμα, καταστρέφοντας τα περιφερειακά φυλάκια της μονάδος με καταιγισμό βλημάτων RPG-7 από κοντινή απόσταση και καταστρέφοντας ή θέτοντας εκτός μάχης, σταθμευμένα τεθωρακισμένα και οχήματα μεταφοράς προσωπικού.

Το Επιτελείο της 40ης  Σοβιετικής Στρατιάς στην πρωτεύουσα της Kabul ενήργησε με ταχύτητα. Λόγω της γεωγραφικής θέσεως, η ανορθόδοξος νυκτερινή επίθεσις διεξήχθη από πολεμιστές της φυλής των Pashtun. Γνωρίζοντας πως οι Mujahideen θα κατευθύνοντο είτε ΝΑ στην Nangarhar, είτε Νότια στην Logar προκειμένου να περάσουν το Durand Line, διαφεύγοντας εντός του North-West Frontier Province στο Πακιστάν, οι Σοβιετικοί επιτελάρχες ανέθεσαν την καταδίωξη σε αερομεταφερόμενο κλιμάκιο των Spetsnaz.

Αφγανοί συνεργάτες-πληροφοριοδότες της κομμουνιστικής KHAD (Khadamat-e Aetla'at-e Dawlati) και Σοβιετικοί ανιχνευτές, είχαν εντοπίσει αμυδρά ένα ‘καραβάνι’,[3] του οποίου η σχετική θέσις, κατεύθυνσις και αριθμητική δύναμις υποδήλωνε πως αποτελείτο από τους ίδιους Pashtun που είχαν επιτεθεί στην μηχανοκίνητη μονάδα. Αυτό όμως που ούτε η KHAD, ούτε το Επιτελείο στην Kabul μπορούσε να γνωρίζει, ήταν πως οι Mujahideen, μέσω δικών τους πρακτόρων και υποκλοπών, ανέμεναν πως θα διώκοντο από Spetsnaz.  Αν μη τι άλλο, το επεδίωκαν…

Χρόνια αργότερα, σε συνάντησή του στον Ναυτικό Όμιλο Ελλάδος, με τον στενό φίλο του, Ναύαρχο Ιωάννη Θεοφανίδη (1946-2014), Διοικητή της ΜΥΚ, ο Συνταγματάρχης Παπαγεωργίου προέβη σε μία ιδιαίτερα σπάνια ενέργεια – δέχθηκε να απαντήσει λακωνικά σε ερώτησή του αναφορικώς με τους επίλεκτους του Σοβιετικού Στρατεύματος: ‘… Σκληρή εκπαίδευσις και άρτιος εξοπλισμός δεν ωφελούν όταν αγνοείς το έδαφος στο οποίο θα πολεμήσεις …’. Προ δύο ετών, ο καταδρομέας, Στρατηγός Ιωάννης Γρηγορακάκης, με οξυδέρκεια, είπε: ‘Λεωνίδα, δεν τους ευνόησε το έδαφος …’. Ο Παπαγεωργίου απήντησε μονολεκτικά: ‘Όντως’.     

Τα ελικόπτερα κατευθύνθηκαν σε μια κοιλότητα που περιβάλλετο από ορεινούς όγκους. Η αναγνώρισις από αέρος δεν αποκάλυψε παρουσία των Mujahideen και οι Spetsnaz κατήλθαν στο έδαφος με ‘fast-roping’. Το σχέδιο ήταν να καταλάβουν τα υψώματα ενώπιόν τους και να αναζητήσουν τους Αφγανούς, των οποίων το ακριβές γεωγραφικό στίγμα παρέμενε ακαθόριστο. Ο Σοβιετικός Ταγματάρχης – ακολουθούμενος από ασυρματιστή, παρακινούσε τους καταδρομείς του να επισπεύσουν. Με ταχύτητα, οι περίπου πενήντα (50) Spetsnaz τάχθηκαν σε ‘loose formation’[4]. Για ένα διάστημα, τα ελικόπτερα έκαναν ‘hover’, αλλά τελικώς απομακρύνθηκαν (πιθανόν για να προβούν σε περεταίρω αναγνώριση). Η περιοχή περιήλθε σε καθεστώς απόλυτης ησυχίας, το οποίο διαταράσσετο μόνον από τον βηματισμό των Σοβιετικών.

Για όσους δεν το έχουν δεί με τα μάτια τους, είναι δύσκολο να φανταστούν πως το Αφγανικό ένδυμα ‘kameez’ καθιστά τους Mujahideen ένα με το φυσικό περιβάλλον. Ο ρουχισμός σε συνδυασμό με την έμφυτη δυνατότητα των Pashtun να παραμένουν ακίνητοι στις εσοχές του πετρώδους εδάφους, ασχέτως των καιρικών συνθηκών, τους καθιστά απαρατήρητους, τόσο στον γυμνό οφθαλμό όσο και στην διόπτρα του πλέον σχολαστικού παρατηρητού. Εκείνο το πρωϊνό, στην καρδιά του Ψυχρού Πολέμου, περιμετρικά των Σοβιετικών εισβολέων, υπήρχαν περίπου σαράντα (40) τέτοιοι Αφγανοί και ένας (1) Έλληνας …  

 Ενώ οι Σοβιετικοί στο Αφγανιστάν εφήρμοσαν συστηματικό σχέδιο γενοκτονίας των ‘αντιφρονούντων’, οι Pashtun εξέπληξαν την παγκόσμιο κοινότητα με την εμμονή τους να περιθάλπουν τους Ρώσσους τραυματίες και να φροντίζουν για την άνεση των αιχμαλώτων. Ο μεγαλύτερος ηγέτης του ελεύθερου Αφγανιστάν και αδελφικός φίλος του Λεωνίδα Παπαγεωργίου, ο πολέμαρχος Abdul Haq (1958 – 2001), της Δυναστείας των Arsala, ήταν αδιαμφησβήτητα ο πλέον ηθικός των φυλάρχων. Σε μία εκ των πολλών εμπλοκών που ο Έλληνας και ο Pashtun πολέμησαν ο ένας δίπλα στον άλλον, οι Mujahideen επέδραμαν κατά πομπής τεθωρακισμένης φάλαγγος, ανατρέποντας, μεταξύ άλλων, στρατιωτικό όχημα εντός του οποίου ευρίσκετο ένας νεαρός Σοβιετικός αξιωματικός. Ο Ρώσσος επεβίωσε της εκρήξεως και, παρότι εγκλωβισμένος, άδειασε την γεμιστήρα του στην κατεύθυνση των δύο συμπολεμιστών. Πριν προλάβει να επανοπλίσει, ο Pashtun ηγέτης τον πλησίασε με ταχύτητα, τον βοήθησε να απεγκλωβιστεί, του πήρε το όπλο και με γλυκό ύφος του είπε: ‘Το όνομά μου είναι Abdul Haq, μπορείς να φύγεις’. Ο συγκλονισμένος Σοβιετικός ευχαρίστησε και απεχώρησε του πεδίου[5].

Κατά την διάρκεια του Αφγανό-Σοβιετικού Πολέμου (1979–1989), πλην του Λεωνίδα Παπαγεωργίου, ουδείς Δυτικός πέρασε το Durand Line προκειμένου να λάβει μέρος σε πολεμικές επιχειρήσεις κατά του Σοβιετικού Στρατού. Εκτός της αρωγής του προς τον Abdul Haq, ο Έλληνας έλαβε μέρος σε επιχειρήσεις ως ‘Special Operations Advisor’ και του Haji Abdul Qadeer (1951 – 2002), αδελφού του Abdul Haq και δεύτερου μεγαλύτερου φυλάρχου των Pashtun.

Ήδη από τα μέσα της δεκαετίας του 1980, η κοινωνική και ιδεολογική συνοχή του Αφγανιστάν βρισκόταν υπό καθεστώς απειλής, όχι μόνον από την Μαρξιστική πλημμυρίδα, αλλά και από την βίαιη μετάγγιση του Αραβικού φονταμενταλισμού από τις ερήμους της Σαουδικής Αραβίας, δια μέσου του Baluchistan προς την Kandahar. Το 1987, ο Παπαγεωργίου ήρθε για πρώτη φορά σε επαφή με προάγγελους της βδελυρής κοσμοθεωρίας που θα αποτελούσε Δούρειο Ίππο για την τελική καταστροφή του παλαιού Αφγανιστάν μεταξύ 1992 - 2002. Σε μία επιχείρηση κατά των Σοβιετικών, οι Pashtun υπό τις διαταγές του Έλληνα, προωθήθηκαν σε σημείο πλησίον νεοαφιχθέντων Αράβων ‘εθελοντών’. Οι Ισλαμιστές αντελήφθησαν πως ο σχεδόν δίμετρος και ηλιοκαμένος Δυτικός δεν ήταν Μουσουλμάνος. Ως από μηχανής Θεός, ο Haji Qadeer εμφανίστηκε δίπλα στον Παπαγεωργίου και του είπε: ‘Λέων, έλα μαζί μου’. Ο Έλληνας διερωτήθη γιατί αποκόπτετο από τους άνδρες του, για να λάβει την απάντηση: ‘Αυτοί είναι Άραβες, η αντίληψίς τους για τον κόσμο διαφέρει από την δική μας…’. Κατόπιν εορτής, έγινε γνωστό πως οι Άραβες απήτησαν την απόσυρση του ‘άπιστου’ απειλώντας πως δεν θα πολεμούσαν δίπλα σε ‘΄Χριστιανό’ που ηγείται Μουσουλμάνων . Ο Haji Qadeer τους είπε τότε πως θα ήταν ωφέλιμο να αναζητήσουν άλλους φυλάρχους, πιο δεκτικούς στην κοσμοθεωρία τους…

Οι Pashtun κρίνουν τις ανθρώπινες ψυχές με βάση την γενναιότητα. Ο Λεωνίδας Παπαγεωργίου έγινε αποδεκτός στους κόλπους της ανωτάτης ηγεσίας όχι μόνον λόγω της ικανότητός του στον σχεδιασμό και την εκτέλεση πολεμικών επιχειρήσεων, αλλά διότι απέδειξε πως από την στιγμή που έκρινε κάποιον άξιο της φιλίας του, ήταν διατεθειμένος να τον υπερασπιστή μέχρις εσχάτων. Χρόνια αργότερα, σε μία από τις τελευταίες επισκέψεις του στο σπίτι της οικογενείας Παπαγεωργίου στο Παλαιό Ψυχικό, ο  Abdul Haq αναπόλησε εύθυμα ένα από τα πολλά ιδιαίτερα περιστατικά που σκιαγραφούν το ήθος ενός Έλληνα πολεμιστή. Σε ένα από τα ‘Loya Jirgas’ (‘μεγάλα συμβούλια’ των φυλάρχων) των Pashtuns, ο Παπαγεωργίου κατέφθασε καθυστερημένα μαζί με τον Haji Qadeer. Ο Abdul Haq είχε προηγηθεί και το συμβούλιο ήταν εν εξελίξει. Κατά την διάρκεια των διεργασιών, ο Παπαγεωργίου παρατήρησε πως οι τόνοι μεταξύ των δύο αδελφών αυξήθηκαν και ορισμένοι Pashtun έδειχναν σημάδια εγρήγορσης. Ο Παπαγεωργίου, που κάθονταν δίπλα στον Haji Qadeer, σηκώθηκε και κατευθύνθηκε ήρεμα προς την απέναντι πλευρά. Ένας εκ των διοικητών του παρεχώρησε την θέση του και ο Έλληνας κάθισε δίπλα στον Abdul Haq απασφαλίζοντας το AKS-74U ‘Krinkov’ που είχε εναποθέσει στα σταυρωμένα πόδια του. Η έντονη συζήτησις συνεχίστηκε, άλλα το συμβούλιο τελικώς έληξε σε πνεύμα συμβιβασμού. Καθώς ο Παπαγεωργίου αποχωρούσε με τον Abdul Haq, ο Haji Qadeer τους πλησίασε με ανοικτά χέρια και αγκαλιάζοντας σφιχτά τον Παπαγεωργίου, τον σήκωσε στον αέρα (σημειωτέων, και οι δύο άνδρες είχαν ύψος 1,98). Όταν τον εναπόθεσε στην γη, του είπε: ‘Η παρουσία σου εδώ είναι μεγάλη τιμή για εμάς’. Η αντίδρασις αυτή του Haji Qadeer, είναι ενδεικτική της γενικότερης νοοτροπίας των Pashtun. Αντί να εξοργιστεί σφόδρα με έναν Δυτικό, ο οποίος με τις κινήσεις του τάχθηκε εναντίον του, ο Αφγανός εξετίμησε δεόντως την πρόθεση του Έλληνα να υπερασπιστή με την ζωή του, την ζωή του αδελφού του.       

Ήδη από τις απαρχές της δεκαετίας του 1980, ο Συνταγματάρχης Παπαγεωργίου αντελήφθη αυτό που ορισμένοι προσπαθούν να αποκρύψουν. Οι πραγματικοί ήρωες του εθνοαπελευθερωτικού αγώνα των Αφγανών ανεδείχθησαν εντός της Pashtun επαρχίας της Nangarhar. Η οργάνωσις ‘Hezb-e Islami[6]’ υπό την τριανδρία Abdul Haq, Haji Qadeer και Mohammad Yunιs Khalis (1919 – 2006), αποζητούσε την σύσταση μιας υγιούς κοινωνίας στην οποία η Μοναρχία, υπό τον εξόριστο Mohammed Zahir Shah (1914 – 2007), θα αποκαθίστατο. Η Μουσουλμανική πίστις θα συμβάδιζε με την κοσμική εξουσία και ο θεσμός ‘Pashtunwali’ (ο ηθικός κώδικας ζωής των Pashtun) θα εγγυάτο την διαιώνιση μιας ευνομούμενης οντότητος.

Απέναντι σε αυτό το όραμα, αντιτάχθηκαν χαρακτήρες ορμώμενοι από στυγνό οπορτουνισμό και κοινωνικό μίσος. Ο  Ahmad Shah Massoud (1953 – 2001) δεν είχε κανέναν ενδοιασμό να επισυνάπτει εκεχειρίες με τους Σοβιετικούς, αρκεί να του επέτρεπαν να ηγεμονεύει στο Panjshir Valley, ουσιαστικά ως αποσχιστής ηγέτης των Tajiks. Ο Συνταγματάρχης Παπαγεωργίου είχε παραστεί σε πολλά ‘Loya Jirgas’ όπου ο Massoud εμφανίζετο ως πειθήνιος ακόλουθος του Abdul Haq, δηλώνοντας πως οι άνδρες του θα αγωνίζοντο για ένα ενωμένο Αφγανιστάν. Κάθε φορά που επέστρεφε στην φυσικά οχυρωμένη κοιλάδα του, οι όρκοι του καταπατούντο… Οι ακόλουθοί του δεν ένιωθαν ντροπή, οι Tajiks ζήλευαν τους υπερήφανους Pashtun. Ο διάδοχος του, Ahmad Massoud (1989), είναι καλός και ικανός γιός, αλλά υπερασπιστής μίας ιστορικής μνήμης που εσκεμμένα έχει υποστεί παραχάραξη.

Χειρότεροι του Massoud υπήρξαν πολέμαρχοι όπως ο Abdul Rashid Dostum (1954), ο Uzbek στέλεχος της κομμουνιστικής KHAD που είχε εγείρει λεγεώνες τουρκικών εθνοτήτων στο πλευρό των Σοβιετικών κατακτητών εναντίον των Pashtun Mujahideen του Νότου. Όταν οι Μαρξιστές απεχώρησαν,  ο Dostum επεβίωσε, συνάπτοντας συμμαχία με τον Massoud. Το 1992, Tajiks και Uzbeks κατέλαβαν την Kabul οδηγώντας το Αφγανιστάν στα καταστρεπτικά γεγονότα του (δευτέρου) Εμφυλίου Πολέμου του 1992-1996. Η συμμαχία Dostum-Massoud δεν επεβίωσε, αλλά απεκάλυψε πολλά. Ο Συνταγματάρχης Παπαγεωργίου αντελήφθη εγκαίρως την υποχθόνια διείσδυση της Τουρκικής ΜΙΤ στα Αφγανικά τεκταινόμενα. Πρώτος στόχος της Άγκυρας ήταν η συλλογή χιλιάδων Αφγανών βετεράνων πολεμιστών ‘προς χρήσιν’, σε μέτωπα που η Τουρκία είχε συμφέροντα[7]. Ο Δεύτερος στόχος ήταν η ισχυροποίησις των Τουρκογενών Uzbeks και Turkmens εντός του Αφγανιστάν οι οποίοι, ξεσηκώνοντας τις κατώτερες Περσικές φυλές των Tajiks και Hazaras, θα προσπαθούσαν να ανατρέψουν τους γηγενείς Pashtuns. Τα σχέδια της ΜΙΤ ανετράπησαν, αλλά η αβλεψία της τότε Ελληνικής Κυβερνήσεως να αντιληφθεί τι συνέβαινε και να αντιδράσει αναλόγως όπως πρότεινε ο Συνταγματάρχης Παπαγεωργίου,  είναι ενδεικτική. Εάν η Κύπρος κείται μακράν, πόσο μάλλον το Αφγανιστάν …    

Αλέξανδρος Λ. Παπαγεωργίου

 

[1] Βλέπε άρθρο του γράφοντος στην εφημερίδα ‘Δημοκρατία’: ‘Ο Έλληνας και ο Πάρθος’, αρ. φυλ., 3376, Σάββατο, 4 Ιουνίου, 2022. & στην εφημερίδα ΕΣΤΙΑ, αρ. φυλ., 42270, 1 Ιουνίου, 2022.

[2] Δύο Mi-8TV μεταφοράς προσωπικού και δύο επιθετικά Mi-24. Για γενική κατανόηση του Σοβιετικού δόγματος αναφορικά με την χρήση επίλεκτων δυνάμεων στο Αφγανιστάν, βλέπε: ‘The Bear Went Over The Mountain: Soviet Combat Tactics in Afghanistan’, translated and edited by Lester G. Grau, National Defense University Press, Washington D.C., Second Printing, August, 1996.

[3] Ήταν τα περιβόητα ‘Afghan Caravans’ τα οποία μετακινούντο κυρίως στα Ν και ΝΑ σύνορα του Αφγανιστάν με το Ιράν και το Πακιστάν. Οι Mujahideen υποδύοντο τους εμπόρους ή προσκολούντο σε εμπορικά caravans προκειμένου να εκτελέσουν ‘hit-and-run tactics’ κατά των Σοβιετικών ή προκειμένου να μεταφέρουν οπλισμό σε μονάδες που παρέμεναν ενεργές εντός του Αφγανιστάν. Για ενδελεχή ανάλυση, βλέπε: ‘Afghan Caravan’, edited by Safia Shah, Octagon Press, 1990.

[4] Για πτυχές της εμπλοκής και γενικότερη κατανόηση της στρατηγικής και τακτικής φύσεως του Αφγανό-Σοβιετικού Πολέμου, βλέπε: ‘David C. Isby. ‘The Better Hammer: Soviet Special Operations Forces and Tactics in Afghanistan 1979-86’, Institute of Strategic Studies Islamabad, σελ. 69-103, Vol. 10, No. 1, Autumn, 1986.

[5] Βλέπε απόσπασμα συνεντεύξεως του πατέρα μου στο documenter: ‘Hollywood Haq’, by Demir Yanev, New Level Productions, 2005.

[6] Να μην συγχέεται με την μεταγενέστερη οργάνωση ‘Hezb-e Islami’ του Gulbuddin Hekmatyar.

[7] Βλέπε άρθρο του γράφοντος στις ‘Εθνικές Επάλξεις’: ‘Nagorno-Karabakh Ο Ασύμμετρος Πόλεμος των 44ων Ημερών: Τακτικές και Διδάγματα της Συρράξεως Σεπτεμβρίου-Νοεμβρίου 2020’, τεύχος 136, Απρίλιος – Ιούνιος 2021.

TAGS:


e-genius.gr ...intelligent web software